Словарных статей на сайте: /55000  

Показаны записи 811-840 из 2,731.

Шашка [2:62]

Шашка, (шашка), ligna parva, quae inter dentes rotae imponuntur, ut, dum ilia versatur, renitentes fusos ligneos, quibus orbiculi ултура inter se cohaerent, mollius impellat. Деревяшки, вдеваемые для эластичности между пальцами колеса. Янгорч.

Шеçтерне [2:62]

Шеçтерне, i. q. ултура. Шибач.

Шештӗрнек [2:62]

Шештӗрнек, (шэтт'э̆рн'э̆к?), i. q. ултура. Якейк. Шештĕрнекре вонă ђевккĕ. хол пушшĕ йапаласам. В шестерне десять цевок, толщиною в руку между плечом и локтем.

Шу урапи [2:62]

Шу урапи, см. урапа.

Шултăра кĕрпе алакан ала айĕнђи вулак [2:62]

Шултăра кĕрпе алакан ала айĕнђи вулак, см. вулак.

Шыв урапи [2:62]

Шыв урапи, см. урапа.

Автi [1:63]

Автi, (Авди), i. q. Ишли.

Автан ђӗпӗ [1:63]

Автан ђĕпĕ, (ц’э˘бэ˘), pullus gallinaceus mas, цыпленок-петушок.

Автан ҫӑмарти [1:63]

Автан çăмарти, (авдан с’ымардиы, ubi ы̆ brevissima est) v. ака пăтти.

Автан хӑлхи [1:63]

Автан хăлхи, (хылхи), plumae aliquot eminentes, quae nonnullorum gallorum capita, qua iis aures sunt, ornant. Перяные уши у петуха.

Автанђђен [1:63]

Автанђђен, (авдан’ч’ч’эн), usque ad (sive ante) galicinium, до петухов, i. q. а(в)тан авăтиђђен.

Автӑ [1:63]

Автă, (авды˘), ferramentum concavum, semicirculatum acutumque, quo alvei (vasa lignea) cavantur, полукруглое долото, употребляющееся для долбления корыт. Мыслец, Б.Акса.

Автей [1:63]

Автей, (Авдэj) nom. pr. Viri chr. Авдiй, Авдей

Ак [1:63-64]

1. Ак (ак), акă (агы), adv. demonstr., quod res loquenti propiores ostendere solet: ecce, en. Указат. наречие, относящееся к предметам более близким к говорящему: вот.

Акӑ [1:63-64]

Акă, (агы) то же что «ак».

Шăçтăрнак [2:63]

Шăçтăрнак, (шы̆с'ты̆рнак), i. q. ђевккӗ. V. seq. v. Цевка. См. след. сл. Мӑн-Туптамӑш.

Шăçтăрнак урапи [2:63]

Шăçтăрнак урапи, (ураби), i. q. ултура? Шестерня (верхняя)? Мӑн-Туптамӑш.

Шăлтăрма [2:63]

Шăлтăрма, (шы̆лды̆рма), trochlea annexa infundibulo (пĕрне), per cuius orbiculum traiicitur funiculus, qui alveolum (алтăркаç) cum сып йараканни connectit. Блок (прибитый к ковшу; через него проведена тонкая веревочка от «алтӑркаç» к сып йараканни». Шевле. Тоскаево. Шăлтăрма пармай ђалӑш ырçа çумĕнђе пулат̌; çак шăлтăрма витĕр пӑйав йараççӗ. Пăйавăн пӗр вӗçĕ ырçа таканине çыпаççа тăрат̌, тепĕр вĕçĕ шăлтăрманăн пӑркăçне лекет. Ырçа таканине ăлăхтармалла-антармалла пулсассан, шăлтăрманăн пӑркăçне пӑрайас пулат̌. Блок всегда бывает на ковше. Через блок пропущена веревка, один конец которой прикреплен к корытцу, а другой задевает за шăлтăрма пăркăçĕ. Чтобы приподнять или опустить корытце, стоит только повернуть шăлтарма пӑркӑҫӗ. А. Турх. Такана çĕклекеннине шӑлтăрма теççĕ; ăна пăраççĕ те, çĕклет вара вăл. Прибор для поднятия корытца называется блоком; его поворачивают, и он подымает (К).

Шăтăклă йывӑҫ [2:63-64]

Шăтăклă йывӑҫ, (шы̆ды̆клы̆ jывы̆c'), lignum quadratum parvum, quod infigitur in foramen trabis, quae красный брус appellatur, ut cylindri erecti cardinem contineat, quern стайак аççунĕ appellant. Кусок дерева, вставляемый снизу в соответствующую выемку красного бруса; в этот кусок дерева вставлен верхний осен стояка (стайак аççунĕ). Чтобы шăтăклă йывăç не выскакивало из своего гнезда, с передней стороны в нем делается отверстие, куда всаживается упорина (палка), другой конец которой упирается в брус. Ст. Чек. Шăтаклă йăвăç. Стойакăн çӳлти вĕçне çавăнта кӳртнĕ.

Шӑлтăрма пăркăçĕ [2:63]

Шӑлтăрма пăркăçĕ, (lege: п┐ы̆ргы̆с'), idem esse videtur, atque такана пăркӑçĕ. Кажется, то же, что такана пăркăçĕ. Тоскаево. Шăлтăрма пăркăçне вĕрен тӑрăх ырçа таканине ларса антарса ăлăхтарма тунă. Устроено для подъема и спуска, при помощи веревки, корытца (потряскà).

Шултăра кĕрпе вулакĕ [2:63]

Шултăра кĕрпе вулакĕ, см. вулак. П. И. Орлов

Шултăра кĕрпе ларӗ [2:63]

Шултăра кĕрпе ларӗ, см. лар. П. И. Орлов.

Шултăра кĕрпе шăтӑк [2:63]

Шултăра кĕрпе шăтӑк, (—к'), foramen arcae, unde effunduntur, granorum particulae grandiores per cribrum (шултăра ала) transmissae. П. И. Орлов. Ку шӑтăкран (45) шултӑра ала виттĕр тухнă кĕрпе пӗрђисем анса кайаççĕ.

Шӳреке [2:63]

Шӳреке, (шӳрэгэ), i. q. ђалăш ырçа. Тостево.

Ак [1:64-65]

2. Ак (ак), serere, semen spargere,. pic

Ак тата [1:64]

Ак тата, v. тата.

Шăтăрнак [2:64]

Шăтăрнак, (шы̆ды̆рнак), i. q. ултура. Череп.

Шĕтĕрне [2:64]

Шĕтĕрне, (шэ̆д'э̆рн'э), i. q. ултура. Шевле, Аван.

Шĕштĕрне савăлĕ [2:64]

Шĕштĕрне савăлĕ, (с┐авы̆л'э̆), curteus (-ei) шӗштĕрне. Клинья у шестерни. Качал.

Шĕштĕрнек [2:64]

Шĕштĕрнек, i. q. ултура.