Showing 181-210 of 2,731 items.
Вал шăтăкĕ, (ш┐ы̆ды̆гэ̆), foramen вал, in quod infigitur çунат. Тоскаево. Арман тват çунатлă пулсассăн, вал шăтăкĕсене тватӑ хреслетсе шăтараççĕ. Арман ултӑ çунатлă йе сакӑр çунатлă пулсассӑн, вал шăтăкĕсене çунат тăрăх шăтараççĕ. Если мельница о четырех махах, то отверстия для махов продалбливают крест-на- крест; если же она о шести или восьми махах, то их долбят по числу махов. || Foramen tecti (арман тăрри), unde prominet prima pars cylindri transversi (вал), in qua defixum est çунат. Отверстие шатра, в которое вставлен передний конец вала (вал кӗрсе выртакан шӑтăк теççĕ ăна). || А. Турх. Вал шăтăкĕ. Вал кĕрсе выртакан шăтăк теççĕ ăна.
Вал-пуç тимри, (вал- п┐ус' т'имри), in molis aquarife axis ferreus, qui infigitur in вал-пуç ab ea parte, ubi sura rotae. Железный шип на том конце вала, на котором насажены колеса. Шундряши.
Валак, (валак) или вăлак, foramen per quod effunditur farina. Отверстие, через которое сыплется мука. Асан. || Валак sive çăнăх валакĕ (валагэ̆), alveus ligneus, per quern frumentum iam molis fractum effunditur, лоток, пo которому высыпается размолотый продукт. Шевле. || Тоскаево. Валакран ваннă тырă çăнăх пулса йухса тухат̌. Смолотый хлеб сыплется из лотка в виде муки, || Canalis ligneus, per quern fluit aqua, cuius impetu molarurn rotae versantur. Тоскаево. Валак тесе, шыв арманін урапа патне шыв йухса пыракан тĕле калаççĕ. Жолоб—то место, где вода течет к колёсам. Якейк. Вӑлак. Он тӑрӑх орапа çине шу йохат̌. Через жолоб течет на колесо вода. To же и у П. И. Орлова.
Ку айӑккисем, accolae ripae citerioris, лeш айӑккисем, accolae ripae ulterioris, h.e, in vicis Tschuvaschorum, (qui plerumque amniculis in duas partes dividuntur). Bыpaжeния «ку айăккисем», «лeш айӑккисем» oзнaчaют житeлeй этoй или тoй cтopoны oвpaгa или peчки, paздeляющeй дepeвню нa двe чacти.
Bалашкa, (валашка). і. q. курка, шабала, корытце, подвешенное под ковшом. В нем есть отверстие, откуда высыпается на жернова зерно («тырă пӗрчи йухакан шӑтӑк»). Cт. Чек.
Bаљок, (вал'oк), regulae ligneae quadrangulatae, quibus tabulae çонат continentur. Якейк. Çонт хăмисене тытса тӑракан тăваткăл йăвăçсене ваљок теççĕ. Четырехугольные деревянные бруски, которые держат доски махов, называют ваљок.
Айӑк ђикен, (ч'иг'эн'), laterum punctiones, кoлoтьe в бoкy.
Айӑккӑн, (ajыккын), i. q. айаккăн.
Айӑкри сак, Ita vocantur sedilia lignea, ab utroque latere parietibus affixa, quae in domibus Tschuvaschorum videmus. Taк нaзыв. лaвки, ycтpoeнныe пo бoкaм в чyвaшcкoй избe.
Айӑм, i. esse videtur q. аййӑм.
Айӑмпи, (Аjымбu), nom. pr. fem. pag., жeн. языч. имя.
Айӑн пи, vox corrupta in aenigmate posita, i. q. praec. v. то же, что пред. слово.
Айӑп [1:23-24]
Айӑп, (ajып), culpa; vitium; vitium corporis; casus adveгsus, винa; пopoк; тeлecный пopoк или нeдocтaтoк; нecчacтиe.
Валак çунађђи, (с'унац'ц'и), extremitates canalis lignei. К, quibus аdhaeret ripis. Cт. Чек.
Валак хăлхи, (хы̆лhu), summa latera canalis (валак), quibus adhaeret utriquae ripae aggeris supra claustrum, верхние концы боковых стенок валак, выше затвора. Cт. Чек.
Валак шывĕ, aqua stagni, quae influit ire валак. Вода текущая из пруда в валак. Ст. Чек.
Валӑк пӗви, (пэ̆ви), tabula lignea, quа canalis ille clauditur, quo rotis aqua submmistratur. Тоскаево. Шыв арманне авăртма чарас тисессĕн, валак урлӑ валак пĕви тийекен хӑма хураççе. Чтобы остановить водяную мельницу, поперек жолоба кладется доска, называемая валак пӗви. Ib. Валак пӗви.—хупкаç, т. е. затвор. П. И. Орлов. Валак пӗви, id.
Валкаска, (валгаска), sive вал, axis çил арман, cuius inn altero capite infixum est çунат. Вал, на который насажены крылья ветрянки. Шевле. Иначе вал.
Валкаска вĕçĕ, (вэ̆з'э̆), i. q. вал куђе йĕки. «Осён, надевается на противоположный крыльям конец вала». Шевле.
Валкаска вĕçĕ айĕ, (ajэ̆), ferrum quadratum, in cuius cavernam jmponitur вал-каска вӗçĕ. «Подосён». Шевле.
Валкаска мăйĕнђи тимĕр, (мы̆jэ̆нџи т'┐мэ̆p). Hoc vocabulo М. В. Шевле laminas, quae alias путнуска appellantur, haud inepte appellari posse arbitrator. To же, что путнуска.
Валкаска орапи, rota çил арман, quae in axe inclusa est, qui appellatur вал-каска. Колесо на вале (у ветрянки) Шевле.
Çăнăх волакĕ, (волаг'э̆), canaliculus, per quern effunditur farina, желобок, через который мука сыплется в ларь.
Айӑп ту, (тy), accusare, oбвинять.
Айӑпа йул, (ajыбa jyл), damnari, быть ocyждeнным.
Айӑпа кӑлар, (ajыбa к¬ылap), damnare, oбвинять.
Айӑпа хӑвар, (ajыбa xывap), damnare, condemnare aliquem, ocyдить.
Айӑпла, (ajыплa), accusare, винить, ocyждaть.
Айӑплӑ, (ajыплы), noxius, sons, qui in culpa est, виновный, винoвaтый.