Kuranta kvanto de vort-artkoloj: /55000  

Showing 1-9 of 9 items.

Арман хиври [2:57]

Арман хиври, (х'┐иври). i. q. арман хӳри. Янгорч.

Арман хыçĕ [2:57]

Арман хыçĕ, (lege: хыс'), еа pars amniculi, quae est infra pontem. Хирле-Çир. Кĕпертен анаталли çĕре арман хыç теççĕ. Место книзу от моста зовут арман хыç. || Locus ille, unde aqua de rotis pistrini delapsa fluit. Место, где вытекает вода из-под мельницы (или из-под кауза). Орау. Арман хыçĕ тесе, арман айĕнђен (ай кавус айĕнђен) шыв йухса тухса кайнă çĕре калаççӗ.

Малти хайђă [2:57]

Малти хайђă, quaedam pars tecti pistrini, какая-то часть крыши А., Тоскаево.

Хайђă пуканĕ sive пукан [2:57]

Хайђă пуканĕ sive пукан, (xajζ'u п┐уган'э̆, пуган), summa pars tecti çил арман, lignum breve in acutum desinens cacumen. Маковка ветрянки. Тоскаево. Xaйђӑ пуканĕ арман тӳпийĕн хăмисе (i. q. хăмисене) тытса тӑpaт̌, т. е. скрепляет (сверху) доски мельничной крыши.

Хивсе [2:57]

Хивсе, (х'┐ивзэ), i. q. паран (in кӗрпе арманĕ), подъем (для верхнего камня); назван так вследствие сходства с пришвой. А. Турх. Ку ђул çĕклекенни, антараканни—хивсе теççĕ ăна. Это подъем для камня, его зовут хивсе («пришва»). К.

Хирлӳ [2:57]

Хирлӳ, (x'иpл'y), funis (nunc ferrum quoque), quo adducto aut relaxato йӗке пăрăсĕ attolli aut demitti potest. Tocкаeвo. Хирлӳпеле ђула антарса ăлăхтараççĕ; çăнăха вĕтĕ тăвас тесессĕн, ђула ӑлахтарарах парас пулат̌; çăнăха шултăрарах авăртас тесессĕн, ђула антарас пулат̌. Посредством «тетивы» опускают и подымают камень. Если желают, чтобы мука была помельче, надо несколько приподнять камень; а если хотят смолоть покрупнее, то надо его опустить.

Хирлӳ пăрăсĕ [2:57]

Хирлӳ пăрăсĕ, tigillum transversum, ad quod funis ille, quem modo хирлӳ appellari diximus, capite suo inferiore religatur. Брус, за который задет нижний конец хирлӳ. Тоскаево.

Хирлӳ пăркӑçĕ [2:57-58]

Хирлӳ пăркӑçĕ, (п┐ы̆ргы̆з'э̆), пăркăç, lignum breve rotundum manubriatum, quo funis ille, qui хирлӳ appellatur, addutd relaxarive potest. Тоскаево. Хирлӳ пӑркăçĕпе пӑрса айалти ђула ăлăхтарса антараççӗ. Повертывая хирлӳ пăркăçӗ, поднимают или опускают нижний (чит.: верхний) камень, Ib. Хирлӳ пăркăçне хирлӗве пăрса хытарма тăваççĕ. Хирлӳ пӑркăçĕ устраивают для закручивания хирлӳ.

Хывăх шăтăк [2:57]

Хывăх шăтăк, (—к'), foramen, per quod avenae grana granorumque tuniculae decidunt, quae per cribrum, quod шултăра ала appellatur, non transierunt. П. И. Орлов. Ку шăтăкран шултăра ала виттĕр анман сĕлĕ пĕрђисем, хывăхсем ала çинђе тайлăк майĕпе малалла силленсе пыраççĕ те, шатăкӗнђен анах кайаççа.