Сайтри статья шучӗ: /55000  

Арӑш-пирӗш [1:331]

Арăш-пирĕш, (ары̆ш-пирэ̆ш), oblique, in obliquum; perperam, perverse, криво, неправильво. КC. Арăш-пирĕш кайнă. (Coxa) пошла неправильно (во время пашни). Алдиарово Цив. Арăш-пирĕш йăмахлакан çын тесе кайран малтан мĕн пyлaccинe, мĕн килессине пĕлмесĕр, шухăшламасăр йăмахлакан çынна калаççĕ. «Он―человек, рассуждающий вкривь и вкось»―говорят о том, кто говорит, не задумываясь о последствиях. Л. Кошки. Арăш-пирĕш выртат. Лежит (что-либо) в беспорядке. Пшкрт. кэ̆лдäзäн’ä ары̆ш-пирэ̆ш aн п┐ы̆рак. He разбрасывай снопы. || In omnes partes. Также: в разные стороны? Собран. Алтрăм-алтрăм, амаљ тупрăм, алăтса çитсен кĕмĕл тупрăм, арăш-пирĕш парне патăм. (Тăмла йухса пăр çине алтăр пек туни). Рыл я, рыл, и нашёл средство, а когда дорылся, нашел серебро; в разные стороны роздал подарки. (Углубление в виде большого ковша, сделанное во льду капелью). || Inconcinne, sine ordine, inepte. Также: несвязно, беспорядочно, без смысла. КC. Икково. «Вăл арăш-пирĕш поплет=кирлĕ мар сăмахсене калат̌ (от нечего делать)», т. е. говорит о пустяках. Арăш-пирĕш калаçат̌. Несет околёсицу, т. е. говорит вздор. çеçмер. Арăш-пирĕш откалат̌. Идет нетвердым шагом (о пьяном). | Levis, mobilis, temerarius, легкомысленный, непостоянный, невдумчивый («пустельга», «легонький умок»). N. Арăш-пирĕш çын―ни унталла, ни кунталла шухăшлат, калаçа-кула пĕлмест, çын ăçта, вăл та унта шухăшлат, каласан çиленет, тĕллĕ-ĕретлĕ çиленме пĕлмест, т. е. непостоянен, как флюгер; не умеет ни поговорить, ни пошутить; куда другие, туда и он; если ему скажешь, то он рассердится; сердится без толку. V. Йаппар. | Loquax, facetus, iocosus. Affabilis. Балясник, шутник. Симпатичный. Сред. Юм. Пит арăш-пирĕш çын о̃лă (о̃лы̆), онпа тем йăмахласан та, хирĕç сăмах то̃пса каламасăр тăмĕ о̃лă. Он уж больно речист; что ты ему ни скажи, он за словом в карман не полезет. Нюш-к. Арăш-пирĕш çын тесе култармалла йумахлакан çынна калаççĕ. Сăмаха пит выљљатакан çынна та арăш-пирĕш теççĕ. Словом «арăш-пирĕш» обозначают человека, который рассказывает смешные вещи, а также шутника и краснобая. || Nugator,. болтун. Янтиково. Ун пек арăш-пирĕше çын тытат̌-и, ĕçлеме тe пĕлмес вит у (вид’у)\ Разве кто будет у себя держать (или: нанимать) такого болтушку; ведь он и работать-то не умеет! V. арăс-пирĕс, артăш-пиртĕш.